OUTOFPAPUA database: Lexicons of the West Papuan language area

‘learn confession of faith’; ‘geloofsbelijdenis leeren’

‘Roman Catholic religion’; ‘de roomsche godsdienst’

‘agent of a company’; ‘agent van eene matschappij’

‘take a copy’; ‘kopie nemen’

‘sow a rice field’; ‘padie uitzaaien’

‘official’; ‘ambtenaar’

‘difficult child’; ‘een lastig kind’

‘stranger who does not belong in the community where he lives’; ‘een vreemdeling die niet te huis behoort in de negorij, waar hij woont’

‘untimely delivery’; ‘eene ontijdige bevalling’

‘six strokes with the rattan’; ‘zes slagen met de rotan’

‘dill’; ‘Anethum graveolens’

‘wind’

‘swear an oath’; ‘zweren’

‘ko. cake’; ‘apam’

‘arrest’; ‘arrest’

‘larger arch of honor or decorations’; ‘grootere eerebogen of versieringen’

‘ace (in cards), axle of a two-weeled ox cart’; ‘het aas bij kaartspel, ook de as eener pedatie’

‘angry with someone, not wanting to speak to him anymore’; ‘op iemand boos zijn, niet meer tot hem willen spreken’

‘someone who pretends’; ‘iemand die veinst’

‘sago fried with kanari’; ‘sagoe met kanari gebakken’

‘various Amaranthus species, such as bajam poetih, b. doeri, b. meirah, etc., some of which are used as vegetables, others as medicines’; ‘verschillende Amaranthussoorten, als bajam poetih, b. doeri, b. meirah, enz., waarvan eenige als groente, andere als geneesmiddel worden gebruikt’

‘bicker’; ‘kibbelen’

‘ko. pot’; ‘bëlanga’

‘with spots or surfaces’; ‘met vlekken of vlakken voorzien’

‘someone who has supervision over toekang workmen’; ‘te zijn toekang werklieden, en bas iemand die het opzicht over hen heeft’

‘striped’; ‘gestreept’

‘slate’; ‘lei’

‘false gemstones’; ‘valsche edelgesteenten’

‘slate’; ‘lei’

‘complain’; ‘zich beklagen’

‘report’; ‘rapporteeren’

‘throw a party’; ‘een partij geven’

‘expenses, in writing’; ‘onkosten, in schrift’

‘throw three dice and get the highest result’; ‘het werpen om de hoogste oogen met drie dobbelsteenen’

‘registration or betrothal of fiancées’; ‘het aanteekenen of ondertrouwen van verloofden’

‘decision’; ‘besluit’

‘herbal medicine from bitter orange’; ‘de pomeranzenspiritus of het maagelixer’

‘mammary glands under the armpits of female bats’; ‘de melkklieren onder de oksels bij wijfjesvleermuizen’

‘falling star’; ‘vallende sterren’

‘calf’; ‘bëtis’

‘blister (e.g. on the tongue, on sores, etc)’; ‘blaas, b.v. blaasjes op de tong, op zweertjes, enz’

‘log’; ‘het blokhout’

‘pearled sago’; ‘geparelde sagoe’

‘book’; ‘boek’

‘joint’; ‘gewricht’

‘sago cooked with sugar in sago leaves’; ‘sagoe met suiker in sagoebladeren gekookt’

‘moon’

‘lunar eclipse’; ‘maan-eclips’

‘percent’; ‘percent’

‘rose’; ‘roosje’

‘whirlwind’; ‘waterhoos’

‘pugative’; ‘purgatie’

‘bag’; ‘bultzak’

‘ko. pandandus’; ‘eene bijzondere soort [pandanen]’

‘beans’; ‘boontjes’

‘ko. legume, waxpod’; ‘Vigna sinensis’

‘drill’; ‘boor’

‘embroider with gold thread’; ‘borduren met gouddraad’

‘drill’; ‘boor’

‘surety’; ‘in den zin van borg zijn’

‘free people’; ‘de vrije lieden’

‘ordinary bottle’; ‘d.i. een gewone flesch’

‘bride’; ‘bruid’

‘groom’; ‘bruidegom’

‘polite term for tarima kasih’; ‘een beleefde term voor tarima kasih’

‘European dances’; ‘dat zijn nl, de Europeesche dansen’

‘pre-dance, open the dance’; ‘voordansen, den dans openen’

‘get an invitation’; ‘een uitnoodiging krijgen’

‘stove’; ‘haard’

‘warts on hands and feet’; ‘[wratten] op handen en voeten’

‘dignified’; ‘deftig’

‘bench of bamboo’; ‘balé-balé’; ‘rustbank van bamboes’

‘deck of a ship’; ‘het dek van een schip’

‘near’; ‘dëkat’

‘fathom’; ‘dëpa’

‘bailiff’; ‘deurwaarder’

‘someone whose face has been damaged by the boba disease’; ‘wordt gezegd van iemand, wiens aangezicht door de bobaziekte geschonden is’

‘he doesn't care about anyone’; ‘hij geeft om niemand’

‘letter of service’; ‘een dienstbrief’

‘shit house (very indecent)’; ‘kakhuis, zeer onbehoorlijk’

‘relationship between respective parents in law’; ‘djambëlan’

‘window’; ‘djandéla’

‘gin’; ‘jenever’

‘hook of coast between two capes’; ‘heet een hoek aan de kust tusschen twee kapen’

‘jealous’; ‘jaloersch’

‘authorized representative’; ‘gevolmachtigde’

‘native writer’; ‘een inlandsche schrijver’

‘servant’; ‘bediende’

‘double’; ‘dubbel’

‘angry with someone, not wanting to speak to him anymore’; ‘op iemand boos zijn, niet meer tot hem willen spreken’

‘someone who pretends’; ‘iemand die veinst’

‘dozen’; ‘dozijn’

‘song style, aria’; ‘zangwijs, aria’

‘percussion caps, caplock’; ‘slaghoedjes’

‘exercise’; ‘exerceeren’

‘exam’; ‘examen’

‘el’; ‘el’

‘collection of several teongs or genera, which form an eri’; ‘eene verzameling van eenige téong's of geslachten, die een éri vormen’

‘gnaw (of rats)’; ‘het knagen van ratten’

‘auction bill’; ‘de vendurekening’

‘extra post’; ‘extrapost’

‘punch with the fist’; ‘met de vuist een stomp geven’

‘family name’; ‘familienaam’

‘family’; ‘familie’

‘safety pin’; ‘pëniti’

‘in love’; ‘bakoe soeka’; ‘verliefd’

‘suit’

‘change’; ‘veranderen’

‘gilded’; ‘verguld’

‘party’; ‘feest’

‘former assistant residents of Hila, Saparua and who became available in Ambon’; ‘de vroegere assisten-residenten van Hila, Saparoea en die ter beschikking werden te A’

‘think’; ‘pikir’

‘violin’; ‘viool’

‘with spots, mottled’; ‘met vlekken, gevlekt’

‘square bottle’; ‘een vierkante flesch’

‘square bottle, such as for arrack, gin, etc’; ‘een vierkante flesch, zooals voor arak, jenever, enz’

‘floor, if it is made of black palm or bamboo’; ‘lantei’; ‘vloer, als die van niboeng of bamboes is’

‘transverse flute’; ‘nl. dwarsfluit’

‘lining’; ‘voering’

‘power of attorney, authorized representative’; ‘volmacht of gevolmachtigde’

‘inner gallery of a house’; ‘de binnengalerij eener woning’

‘deposit’; ‘voorschot’

‘fresh’; ‘versch, frisch’

‘stutter’; ‘stotteren’

‘dig a gutter’; ‘een goot graven’

‘swell’; ‘deining’

‘bed curtains’; ‘bedgordijnen’

‘paperboard’; ‘bordpapier’

‘crazy for men, crazy for women’; ‘manziek, vrouwlustig’

‘scratch’; ‘garoet’

‘kind of bamboo tongs, used for cooking’; ‘een soort van nijptang van bamboes, bij het koken in gebruik’

‘prayer’; ‘gebed’

‘warehouse’; ‘pakhuis’

‘sandwiched between, e.g. the fingers between the crack of a door, also in a less specific sense’; ‘tusschen geklemd, b.v. de vingers tusschen de reet eener deur, ook in minder kiesche beteekenis’

‘belt buckle’; ‘gesp’

‘medicine administered with the aim of bringing about a rapprochement between two people of both sexes’; ‘middelen, toegediend met het doel om eene toenadering tusschen twee personen van beide seksen tot stand te brengen’

‘government’; ‘kompania’; ‘gouvernement’

‘skin disease of hands and feet’; ‘huidziekte aan handen en voeten’

‘[plant], the fruits are eaten, the young shoots are used with other medicines for stomach ache’; ‘Psidium guajava’; ‘[plant], de vruchten worden gegeten, de jonge loten met andere geneesmiddelen tegen buikpijn gebezigd’

‘glass jug’; ‘glazen karaf’

‘honour’; ‘teeren’

‘ditch, gutter’; ‘goot’

‘ko. pencil’; ‘griffel’

‘buckshot to shoot’; ‘hagel om te schieten’

‘curtain hook’; ‘gordijnijnhaak’

‘curtain hook’; ‘gordijnijnhaak’

‘ham’; ‘ham’

‘apply for a job’; ‘pergi adjar hambak’; ‘zich voor eene betrekking gaan bekwamen’

‘towel’; ‘handdoek’

‘day’

‘one of the days of the week’; ‘dagen der week’

‘one of the days of the week’; ‘dagen der week’

‘one of the days of the week’; ‘dagen der week’

‘one of the days of the week’; ‘dagen der week’

‘one of the days of the week’; ‘dagen der week’

‘one of the days of the week’; ‘dagen der week’

‘harmonica’; ‘harmonica’

‘bobby pin’; ‘haarspeld’

‘games’; ‘spellen’

‘fence’; ‘hek’

‘handle’; ‘hengsèl’

‘corner’; ‘hoek’

‘crave’; ‘idam’

‘ko. fish that is good salted, and as such is better than the ikan léma’; ‘eene visch, die bij voorkeur dient om ingezouten te worden, en als zoodanig beter is dan de ikan léma’

‘participate in something’; ‘ergens aan meêdoen’

‘participate in something’; ‘ergens aan meêdoen’

‘fill in numbers on a statement’; ‘het invullen van cijfers op een staat’

‘jacket’; ‘jas’

‘dance’; ‘dans’

‘k.o. silk, linen brought from France, formerly popular in the Minahasa, now very popular in Bolaäng-Mongondow’; ‘soort van zijden stof, lijnwaden uit Frankrijk aangevoerd, vroeger in de Minahasa thans in Bolaäng-Mongondow zeer gewild’

‘poop house (more decent)’; ‘tampat bitjara’; ‘kakhuis, is fatsoenlijker’

‘wooden sandals’; ‘gamparran’; ‘klompen, eig. de houten sandalen’

‘room’; ‘kamer’

‘detention room’; ‘arrestantenkamer’

‘candle holder’; ‘kandelaar’

‘spill, make a mess’; ‘knoeien’

‘office’; ‘kantoor’

‘as much as district master, the intermediary between the population and regent’; ‘zooveel als wijkmeester, de tusschenpersoon tusschen bevolking en regent’

‘exam’; ‘examen’

‘captain of a ship’; ‘de gezagvoerder van een schip’

‘kaart’

‘bench where the Heads sit in the Malay Church’; ‘de bank, waar de Hoofden zitten in de Maleische kerk, te M. ook kast, kleérenkast’

‘give a bargain’; ‘een koopje geven’

‘give someone advice’; ‘iemand raad geven’

‘give someone a kiss’; ‘iemand een zoen geven’

‘give someone a kiss’; ‘iemand een zoen geven’

‘hand over a position’; ‘het overgeven eener betrekking’

‘ko. psoriasis, most common on Ceram’; ‘een soort psoriasis, het meest op Ceram voorkomende’

‘caste’; ‘kaste’

‘binoculars’; ‘kijker’

‘cellar of gin’; ‘een kelder jenever’

‘clock’; ‘klok’

‘button on clothes’; ‘knoop aan kleedingstukken’

‘cemetery of Europeans and Christian natives’; ‘de begraafplaats van Europeanen en Christen inlanders’

‘kettle’; ‘ketel’

‘property’; ‘erf’

‘book’; ‘boek’

‘rough draft’; ‘klad’

‘complaint’; ‘klacht’

‘dress’; ‘kleed’

‘clerk’; ‘klerk’

‘servant, as opposed to boss’; ‘knecht, in tegenstelling van baas’

‘buttonhole’; ‘knoopsgat’

‘simmer’; ‘in den zin van pruttelen’

‘kind of card game with Chinese cards’; ‘een soort kaarrspel met Chineesche kaartjes’

‘horse with black coat with white spots’; ‘een ijzerschimmel’

‘horse with grayish black hair’; ‘een paard met grijsachtig zwarte haren’

‘horse with light beige coat’; ‘een isabel’

‘gait of a horse’; ‘telgang van een paard’

‘ko. cake’; ‘apam’

‘semen’; ‘het semen virile’

‘cholera’; ‘cholera’

‘space under the house, under the bedside, the fray, etc’; ‘ruimte onder het huis, onder het ledekant, de rafel, enz’

‘commanding officer of the militia’; ‘de kommandeerende officier der schutterij’

‘commando’; ‘kommando’

‘ko. plant, tubers are eaten’; ‘Dioscorea aculeata’; ‘[plant], de knollen worden gegeten’

‘compass’; ‘een boussole’

‘consent’; ‘consent’

‘cash’; ‘kontant’

‘contract’; ‘contract’

‘bill of sale’; ‘koopbrief’

‘bargain’; ‘koopje’

‘lacing, trimming’; ‘boordsel’

‘copy’; ‘kopie’

‘corkscrew’; ‘kurketrekker’

‘corset’; ‘korset’

‘frame’; ‘kozijn’

‘stocking’; ‘kous’

‘gloves’; ‘handschoenen’

‘collar’; ‘kraag’

‘cramp’; ‘kramp’

‘cross, is used as a substitute for a signature’; ‘kruis, wordt gesteld ter vervanging der handteekening’

‘curl’; ‘krul’

‘crown made of colored paper and hung in the bed of newlyweds’; ‘kroontje van gekleurd papier vervaardigd en in het ledekant van pas getrouwden opgehangen’

‘¼ part, also ¼ guilder’; ‘¼ deel, ook ¼ gulden’

‘quarter of a year, only used by citizens who have to pay their civic contributions quarterly’; ‘kwartaal, alleen door de burgers gebruikt, die kwartaalsgewijs hunne schutterlijke contributie moeten betalen’

‘paintbrush’; ‘verfkwast’

‘receipt’; ‘quitantie’

‘again’; ‘lagi’

‘varnish’; ‘lak’

‘garments, clothes’; ‘kleedingstukken’

‘palate’; ‘verhemelte’

‘langsat, ko. fruit’; ‘langsat’

‘sago broth’; ‘sagoebrei’

‘usually tjapatoe lars’; ‘gewoonlijk tjapatoe lars’

‘ramrod’; ‘laadstok’

‘drawer in cupboard or box’; ‘laadje in kast of doos’

‘lukewarm in water, etc.’; ‘lauw van water, enz.’

‘slate’; ‘lei’

‘glue’; ‘lijm’

‘lime’; ‘Citrus sp.’; ‘limoen’

‘phlegm’; ‘lindir’

‘cloth, handkerchief’; ‘doek, zakdoek’

‘headscarf’; ‘hoofddoek’

‘frame, e.g. of paintings’; ‘lijst, b.v. van schilderijen’

‘read’; ‘lezen’

‘poems, different from the pantoens or occasional verses’; ‘eig. gedichten, ter onderscheiding van de pantoens of gelegenheids-coupletten’

‘ruler’; ‘liniaal’

‘soft’; ‘lëmboet’

‘gun barrel’; ‘geweerloop’

‘lodging’; ‘logement’

‘stay’; ‘logeeren’

‘lottery’; ‘loterij’

‘aunt, in letters’; ‘tante, in brieven’

‘juice of the leaves is squeezed out and rubbed in the mouth for impure breath’; ‘Coleus scutellarioides’; ‘het sap der bladen wordt uitgeperst en in der mond gewreven bij onzuiveren adem’

‘Monday’; ‘maandag’

‘mangosteen’; ‘Garcinia’; ‘manggis’

‘large bowl’; ‘een groote kom’

‘pursuit of small fish by larger ones’; ‘het najagen van kleine visschen door grootere’

‘surprised’; ‘verbast’

‘title of persons who must accompany the children to school’; ‘titel van personen, die de kinderen naar school moeten begeleiden’

‘title of persons who must accompany the children to school’; ‘titel van personen, die de kinderen naar school moeten begeleiden’

‘enter service’; ‘in dienst treden’

‘confession of faith’; ‘die afleggen, aangenomen worden’

‘also the eyes of dice’; ‘ook de oogen bij het kaartspel’

‘cross-eyed’; ‘scheel’

‘solar eclipse’; ‘zon-eclips’

‘ko. way of singing pantuns on Hiru, Buru, etc.’; ‘zekere wijze van pantoens zingen op Hiroe, Boeroe, enz.’

‘prevent sleep if one has to be awake’; ‘den slaap tegengaan, als men waken moet’

‘medal’; ‘medaille’

‘said to Europeans instead of toewan, although the latter is considered more polite in Ambon’; ‘tegen Europeanen in plaats van toewan, ofschoon dit laatste te Ambon beleefder wordt geacht’

‘crave’; ‘idam’

‘crawl (general, both of children, animals and plants)’; ‘kruipen, algemeen, zoowel van kinderen, dieren, als planten’

‘lay bricks, masonry’; ‘metselen, metselwerk’

‘schoolteacher’; ‘meester’

‘lay bricks, masonry’; ‘metselen, metselwerk’

‘request to be patient, to wait a little longer, when paying or otherwise’; ‘verzoeken om geduld te hebben, nog wat te wachten, bij betaling als anderzins’

‘miscarry’; ‘miskraam’

‘fashion model’; ‘model’

‘fashion’; ‘model’

‘newly introduced habit’; ‘eene nieuw ingevoerde gewoonte’

‘long-standing custom’; ‘eene van oudster bestaande gewoonte’

‘aunt’; ‘tante’

‘young men and girls who are in the homes of missionaries are called thus, in other persons they bear the name of anak piara’; ‘jongelingen en meisjes, die bij zendelingen in huis zijn, worden aldus geheeten, bij andere personen dragen ze den naam van anak piara’

‘muslin’; ‘mousseline’

‘madam (said to European ladies)’; ‘mevrouw, tegen Europeesche dames’

‘abbreviation of good morning’; ‘verkorting van goeden morgen’

‘mustard’; ‘mosterd’

‘name given to the child immediately after birth’; ‘de naam, die terstond na de geboorte aan het kind wordt gegeven’

‘abbreviation of goeden avond, evening greeting’; ‘verkorting van goeden avond, een avondgroet’

‘correctly, neatly’; ‘netjes’

‘boy, this is how a man or boy is addressed, whose name is not known’; ‘jongen, aldus wordt een man of jongen toegesproken, wiens naam men niet kent’

‘invitation’; ‘uitnoodiging’

‘spot, flat’; ‘vlek, vlak’

‘paddy plants that are old enough to plant’; ‘padieplantjes, die oud genoeg zijn om uit te pooten’

‘Tropical almond’; ‘Terminalia catappa’

‘zero’; ‘nul’

‘number’; ‘nommer’

‘note (music)’; ‘muzieknoot’

‘note’; ‘nota’

‘Dioscorea spp’; ‘verschillende Dioscoreasoorten’

‘k.o. tuber’

‘k.o. tuber’

‘k.o. tuber’

‘k.o. tuber’

‘k.o. tuber’

‘raw sago from the goti baked in the leaves of the sago palm’; ‘rauwe sagoe uit de goti, in de bladeren van den sagoepalm gebakken’

‘husk of rice grains’; ‘de schil van padiekorrels’

‘about’; ‘over’

‘uncle’; ‘oom’

‘wave’; ‘ombak’

‘person who is unable to pay their taxes due to illness, etc’; ‘hiermede worden de personen bedoeld, die nier in staat zijn hunne belasting te betalen, wegens ziekte, enz’

‘underpants’; ‘onderbroek’

‘undermaster’; ‘pënoeloeng goeroe’; ‘ondermeester’

‘expenses, in writing’; ‘onkosten, in schrift’

‘stronger expression than kurang adjar’; ‘eene sterkere uitdrukking dan koerang adjar’

‘dismissal’; ‘ontslag’

‘uncle’; ‘oom’

‘stranger who does not belong in the community where he lives’; ‘een vreemdeling die niet te huis behoort in de negorij, waar hij woont’

‘prisoners’; ‘kettingjongens’

‘orange’; ‘oranje’

‘music box’; ‘speeldoos’

‘clock indicating the hour’; ‘een klok, die het uur aanwijst’

‘old man’; ‘den ouwe’

‘parents’; ‘ouders’

‘tenant’; ‘pachter’

‘wear European women's clothing’; ‘Europeesche meer bijzonder vrouwenkleederen dragen’

‘dressed in a skirt’; ‘met een rok gekleed zijn’

‘pole (for distance measuring), wooden post’; ‘paal bij afstandsberekening en houten palen’

‘ko. paddle’; ‘pëngajoeh’

‘cross one leg over the other’; ‘het eene been over het andere slaan’

‘name of the police hats of the shooters (named after the characteristic red and black colors’; ‘aldus heeten de politiemutsen der schutters naar de karakteristieke roode en zwarte kleuren)’

‘dad’; ‘pap’

‘tree that grows on the beach and whose pith resembles that of the elder tree, so that it is used for many purposes, including making buds for artificial flowers’; ‘een boom, die aan het strand groeit en waarvan het merg overeenkomt met dat van den vlierboom, zoodat het tot velerlei doeleinden gebruikt wordt, o.a. tot het maken van knoppen aan kunstbloemen’

‘sago broth’; ‘sagoebrei’

‘stroll around’; ‘rondslenteren’

‘fit in somewhere’; ‘ergens in passen’

‘bet in the card game’; ‘inzet bij het kaartspel’

‘patience’; ‘patientie’

‘force’; ‘paksa’

‘gold or silver embroidery’; ‘gouden of zilveren borduursel’

‘game with Chinese cards’; ‘spel met Chineesche kaartjes’

‘write something down’; ‘iets opteekenen’

‘rent’; ‘pachten’

‘hug, cuddle’; ‘pëloek’

‘fun’; ‘pleizier’

‘dowel’; ‘een houten pin’

‘pen to write’; ‘pen om te schrijven’

‘pension, support payments’; ‘pensioen, algemeene benaming ook voor onderstand’

‘household affairs’; ‘huishoudelijke zaken’

‘percent’; ‘percent’

‘gift’; ‘geschenk’

‘chamber pot’; ‘pispot’

‘pistol’; ‘pistool’

‘bandaid’; ‘pleister’

‘swear an oath’; ‘zweren’

‘drums’; ‘trommen’

‘pugative’; ‘purgatie’

‘whirlwind’; ‘waterhoos’

‘casuarina’; ‘de kasuarisboom’

‘hocus-pocus, expression for doing magic’; ‘hocus-pocus, een uitdrukking om goochelen aan te duiden’

‘police’; ‘politie’

‘hug, cuddle’; ‘pëloek’

‘wrist’; ‘pols’

‘pump (on a ship), inject’; ‘pomp op de schepen, inspuiten’

‘pound’; ‘pond’

‘post’; ‘post’

‘pencil’; ‘potlood’

‘pulpit’; ‘preekstoel’

‘wad of tobacco’; ‘tabakspruim’

‘decoration in a house’; ‘sieraden in eene woning’

‘cork’; ‘kurk’

‘feel the pulse’; ‘den pols voelen’

‘tear’; ‘rabit’

‘beat with a piece of wood, rattan or whip, to thrash’; ‘met een sruk hout, rotan of zweep slaan, afranselen’

‘recommend, solve a riddle’; ‘aanraden, ook een raadsel oplossen’

‘window’; ‘raam’

‘milk (v)’; ‘melken’

‘curly hair’; ‘gekruld haar’

‘do one's best’; ‘zijn best doen’

‘fun’

‘leather rucksack’; ‘een lederen randsel’

‘report’; ‘rapport’

‘calculate, count, appreciate’; ‘rekenen, tellen, waardeeren’

‘count money’; ‘geld tellen’

‘count money’; ‘geld tellen’

‘petition’; ‘rekest’

‘do one's best’; ‘zijn best doen’

‘preach’; ‘preêken’

‘housekeeping’; ‘huishouding’

‘woman's skirt’; ‘vrouwenrok’

‘man's skirt’; ‘mannenrok’

‘Roman Catholic’; ‘roomsch’

‘go around’; ‘koeliling’; ‘rondgaan’

‘go around’; ‘koeliling’; ‘rondgaan’

‘couch’; ‘rustbank’

‘rose’; ‘roosje’

‘ko. plant’; ‘Flagellaria indica’

‘saber, ko. sword’; ‘sabel’

‘sago’; ‘sagoe’

‘sago with coconut cream and sugar wrapped in a leaf, roasted over the fire’; ‘sagoe met santan en suiker in een blad gewikkeld, haven het vuur geroosterd’

‘dry sago finely rubbed, sieved and then fried’; ‘droge sagoe fijn gewreven, gezeefd en daarna gebakken’

‘dry sago finely rubbed, sieved and then fried’; ‘droge sagoe fijn gewreven, gezeefd en daarna gebakken’

‘bag’; ‘zak’

1. ‘hereditary disease’; ‘eene erfelijke ziekte’

2. ‘smaller branches’; ‘kleinere takken’

‘cool’; ‘sëdjoek’

‘seal’; ‘zegel’

‘side of the body’; ‘de zijde van het lichaam’

‘celery’; ‘selderij’

‘drag’; ‘sleepen’

‘salty in taste, like water from wells near the beach’; ‘ziltig van smaak, zooals van water uit putten nabij het strand’

‘cents’; ‘cent’

‘measles’; ‘mazelen’

‘napkin’; ‘servet’

‘ko. fish trap’; ‘sëroek’

‘narrow’; ‘nauw’

‘bother someone, busy’; ‘iemand lastig vallen, het druk hebben’

‘rifle’; ‘snaphaan’

‘sago prepared with coconut fried in a pan’; ‘sagoe met kalapa toebereid in de pan gebakken’

‘jailer’; ‘cipier’

‘Instead of the leaves of Chavica Berle, the fruits of Ch. siriboa are chewed in the Moluccas and on Manado’; ‘In stede van de bladen van Chavica Berle, worden in de Molukken en Manado de vruchten van Ch. siriboa gekauwd’

‘plane, planing’; ‘schaaf, schaven’

‘grate’; ‘kikir’

‘cross-eyed’; ‘scheel’

‘painting’; ‘schilderij’

‘grate’; ‘kikir’

‘ko. boat’; ‘sloep’

‘shot’; ‘schot’

‘dish’; ‘schotel’

‘ko. dance’; ‘echter niet de schotsche wals, maar de duitsche polka’

‘screw’; ‘schroef’

‘salad’; ‘salade’

‘slipper, houseshoe’; ‘slof’

‘lock’; ‘slot’

‘narrow’; ‘smal’

‘smear’; ‘smeren’

‘rifle’; ‘snaphaan’

‘abbreviation of sudah’; ‘verk. van soedah’

‘unhappy in all his actions, so that nothing ever ends well’; ‘ongelukkig in al zijne handelingen, zoodat nooit iets goed afloopt’

‘small flute’; ‘een kleine fluit’

‘registration or betrothal of fiancées’; ‘het aanteekenen of ondertrouwen van verloofden’

‘kiss’; ‘zoen’

‘soup’; ‘soep’

‘decision’; ‘besluit’

‘sealed marriage certificate’; ‘de gezegelde huwelijksacte’

‘leave pass’; ‘een verlofpas’

‘postal letters’; ‘postbrieven’

‘petition’; ‘rekest’

‘postage stamp’

‘sausage’; ‘saucijs’

‘slide in, slide under’; ‘tusschenschuiven, onderschuiven’

‘ko. evil being’; ‘soewangi’

‘couch’; ‘rustbank’

‘solder’; ‘soldeeren’

‘barb’; ‘wêerhaak’

‘border’; ‘zoomen’

‘without’; ‘zonder’

‘sleep’; ‘slapen’

‘spirits (alcohol)’; ‘arak’

‘k.o. coin, piece of eight’; ‘ringgit’; ‘Spaansche mat’

‘games’; ‘spellen’

‘bacon’; ‘spek’

‘wash laundry’; ‘spoelen van waschgoed’

‘squirt’; ‘spuiten’

‘ghost’; ‘spook’

‘bedspread’; ‘sprei’

‘state’; ‘staat’

‘stable’; ‘stal’

‘convulsions’; ‘stuipen’

‘couple’; ‘stel’

‘helmsman’; ‘stuurman’

‘back gallery of house’; ‘achtergalerij’

‘front gallery of house’; ‘voorgalerij’

‘ko. bottle’; ‘stopflesch’

‘bell jar’; ‘stolp’

‘blasts from a gun’; ‘stooten van een geweer’

‘street’; ‘straat’

‘fight’; ‘strijden’

‘stripe’; ‘streep’

‘to iron, iron (tool)’; ‘strijken, ook het ijzer’

‘syrup’; ‘stroop’

‘greeting’; ‘tabëk’

‘tablecloth’; ‘tafellaken’

‘sandwiched between, e.g. the fingers between the crack of a door, also in a less specific sense’; ‘tusschen geklemd, b.v. de vingers tusschen de reet eener deur, ook in minder kiesche beteekenis’

‘k.o. seaweed that moves with a stream’; ‘stroomrafeling’

‘leap year’; ‘schrikkeljaar’

‘boast, bluff’; ‘pochen, bluffen’

‘appraise’; ‘taxeeren’

‘drum’; ‘trom’

‘plain, square’; ‘vlakte, plein’

‘wheat flour’; ‘tarwemeel’

‘put in prison’; ‘in de gevangenis zetten’

‘put him in the block’; ‘zet hem in het blok’

‘seal up’; ‘verzegelen’

‘log’; ‘het blokhout’

‘bother someone, busy’; ‘iemand lastig vallen, het druk hebben’

‘shallow iron skillet’; ‘ondiepe ijzeren braadpan’

‘painting’; ‘schilderij’

‘painting’; ‘schilderij’

‘scattered’; ‘tëramboeran, tëlaboeran’

‘tar’; ‘teer’

‘forehead’; ‘voorhoofd’

‘uncork’; ‘ontkurken’

‘lacquered shoes’; ‘verlakte schoenen’

‘mate (of animals)’; ‘het paren van dieren’

‘slippers worn by the Mohamedans’; ‘muilen door de Mohamedanen gedragen’

‘slipper, houseshoe’; ‘slof’

‘quick card game with Chinese cards’; ‘een soon kaartspel met Chineesche kaarten’

‘dip’; ‘tjëloep’

‘log’; ‘het blokhout’

‘compensate’; ‘tëboes’

‘violinist’; ‘een violist’

‘postman’; ‘postbode’

‘collarbone’; ‘het sleutelbeen’

‘detention room’; ‘arrestantenkamer’

‘sago flour fried in a bamboo’; ‘sagoemeel in een bamboes gebakken’

‘beat’; ‘kloppen’

‘lattice’

‘indifferent’; ‘onverschillig’

‘trellis’; ‘tralie’

‘trumps in a card game’; ‘troef bij het kaartspel’

‘drum’; ‘trommel’

‘trumpet’; ‘trompet’

‘bamboo pieces used to stoke a fire’; ‘de bamboes om vuur aan te blazen’

‘bamboo pieces used to stoke a fire’; ‘de bamboes om vuur aan te blazen’

‘walz’; ‘de bekende dans’

‘acting’; ‘waarnemend’

‘bandage’; ‘windsel’

1. ‘ko. palm, only found in Manado, Ternate and Boeroe’; ‘Livistona rotundifolia’; ‘een palmsoort, komt alleen te Manado, Ternate en Boeroe voor’