OUTOFPAPUA database: Lexicons of the West Papuan language area

‘sieve’; ‘een zeef’

‘naughty (of children)’; ‘ondeugend van kinderen’

‘pestle’; ‘stamper’

‘gently pull on something, e.g. on a fishing rod or line, to feel if one has been bitten’; ‘ergens zachtjes aan trekken, b.v. aan een hengel of lijn, om te voelen of men beet heeft’

‘slide under or between’; ‘onder- of tusschenschuiven’

‘arrowroot’; ‘arrowroot’

‘smell of armpit sweat’; ‘rieken naar okselzweet’

‘walk arm in arm’; ‘gearmd loopen’

‘chopsticks for conveying papeda to the mouth and to slurp it up’; ‘de stokjes, om de warme papeda naar den mond te brengen en zoo op te slurpen’

‘sedan chair, palanquin’; ‘draagstoel’

‘swelling of the neck glands’; ‘eene opzwelling van de halsklieren’

‘chicken meat with coconut milk and cloves wrapped in leaves and stewed in hot ashes’; ‘kippenvleesch met santan en kruidnagelen in bladeren gewikkeld en in heete asch gestoofd’

‘dress flashily, especially for women’; ‘opzichtig gekleed gaan, vooral van vrouwen’

‘fish with a fishing rod’; ‘met den hengel visschen’

‘garden bed for growing seedlings’; ‘bedding voor kweeking van jonge plantjes’

‘put in order’; ‘in orde brengen’

‘axe’; ‘een bijl’

‘basket of coconut or gemoeti leaves’; ‘een mand van kalapa of gemoetibladeren’

‘fragipani tree’; ‘de kambodjaboom’

‘ko. fish’; ‘Anabas scandens’; ‘een soort visch’

‘snipe, ko. bird’; ‘een watersnip’

‘fruit dove, which swallows the nutmegs’; ‘Columba petspicillata’; ‘de vruchtduif, die de muskaatnoten inslikt’

‘cashew’; ‘Anacardium occidentale’

‘force a child to eat’; ‘een kind dwingen om te eten’

‘ko. pandanus from which mats are made’; ‘eene soort pandanen, waarvan matten vervaardigd worden’

‘box to store fishing gear’; ‘een doos om visschersgereedschap re bewaren’

‘ko. tiger claw’; ‘een soort van dadap’

‘bamboo panelling’; ‘een bamboezen beschot’

‘walk straight’; ‘rechtuit loopen’

‘fill holes or tears in clothes’; ‘het stoppen van gaten of scheuren in kleederen’

‘tired of something’; ‘beu van iets zijn’

‘praise someone's goods in order to get something from him’; ‘iemands goederen prijzen om wat van hem te krijgen’

‘palm fibre’; ‘ijoe’

‘shark’; ‘haai’

‘convulsions in children’; ‘stuipen bij kinderen’

‘tin for baking sago’; ‘vorm om sagoe te bakken’

‘sandwiched between, e.g. the fingers between the crack of a door, also in a less specific sense’; ‘tusschen geklemd, b.v. de vingers tusschen de reet eener deur, ook in minder kiesche beteekenis’

‘bamboo pieces used to catch palmwine’; ‘de bamboes om sagoeweer op te vangen’

‘oral mucus, saliva’; ‘mondslijm’

‘bell which is rung by pulling a rope’; ‘een klok, waarbij de klepel met een touw in beweging wordt gebracht’

‘thunder’; ‘goentoer’

‘grow, develop’; ‘groeien, ontwikkelen’

‘out of breath after running’; ‘buiten adem zijn na hard loopen’

‘pig or duck coop’; ‘een varkens- of eendenhok’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish that is most suitable for salting, and although less tasty than ikan lolòsi, can still be kept longer’; ‘een vischsoort, die het meest geschikt is voor inzouten, en ofschoon minder lekker dan ikan lolòsi, toch langer kan bewaard wotden’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish that is good salted, and as such is better than the ikan léma’; ‘eene visch, die bij voorkeur dient om ingezouten te worden, en als zoodanig beter is dan de ikan léma’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘dish consisting of small fish (in Ambon ikan poeri), which are stripped of bones and innards and mixed with lemon juice, chili pepper and sometimes other seasonings’; ‘een gerecht, bestaande uit kleine vischjes (te Ambon ikan poeri), die van graten en ingewanden ontdaan met lemoensap, spaansche peper en soms nog andere kruiderijen vermengd worden’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘ko. fish’

‘dish consisting of small fish (in Ambon ikan poeri), which are stripped of bones and innards and mixed with lemon juice, chili pepper and sometimes other seasonings’; ‘een gerecht, bestaande uit kleine vischjes (te Ambon ikan poeri), die van graten en ingewanden ontdaan met lemoensap, spaansche peper en soms nog andere kruiderijen vermengd worden’

‘very small prawns, which were caught on the beach at low tide’; ‘zeer kleine garnalen, die bij ebbe aan het strand gevangen warden’

‘riddle’; ‘raadsel’

‘speak the truth’; ‘de waarheid spreken’

‘make someone angry’; ‘iemand kwaad maken’

‘monkey’; ‘aap’

1. ‘clubfoot’; ‘horrelvoet’

2. ‘penis’; ‘het pudendum virile’

‘tobacco pouch made of tikar leaves’; ‘een tabakszak van tikarbladeren’

‘honeybee’; ‘honigbij’

‘fire striker’; ‘vuurslag’

‘climbing plant’; ‘Medinella sp.’; ‘een slingerplant’

‘handle, hold’; ‘heft, steel’

‘little crab’; ‘kleine krabbe’

‘glass jug’; ‘glazen karaf’

‘thin’; ‘mager’

‘ko. bird which elsewhere is called boeroeng tjoei’; ‘de vogel, die elders boeroeng tjoei heet’

‘ko. beetle that often occurs on the corn palm’; ‘Euchirus longimanus’; ‘een soort torren, die veel op den arenpalm voorkomen’

‘top of roof’; ‘de nok van het dak’

‘fishing rod, bamboo rod to which wire is attached for fishing’; ‘de hengelstaak, de bamboes waaraan de draad wordt bevestigd om meê te hengelen’

‘heron’; ‘reiger’

‘ko. leprosy with cracks in the skin and subsequent loss of the limbs’; ‘een soort melaatschheid met scheuren in de huid en opvolgend verlies der ledermaten’

‘cucumber’; ‘komkommer’

‘roast over the fire’; ‘roosteren boven het vuur’

‘device for placing pans so that they do not fall over’; ‘een toestel om pannen in te plaatsen, dat ze niet omvallen’

‘small mosquito’; ‘kleine muskieten’

‘fly’; ‘lalër’

‘rags’; ‘lappen’

‘stare, stare at’; ‘staren, aanstaren’

‘iguana’; ‘leguaan’

‘pound, weight’; ‘pond, gewicht’

‘lovi-lovi, batoko plum’; ‘Flacourtia sp.’; ‘soort van boom, die elders tomi-tomi heet’

‘lovi-lovi, batoko plum’; ‘Flacourtia sp.’; ‘soort van boom, die elders tomi-tomi heet’

‘eagle’; ‘kiekendief’

‘ko. eagle which has white and red spots over its whole body’; ‘een soort kiekendief, die over het geheele lichaam wit en rood gevlekt is’

‘lazy’; ‘lui’

‘correct, true’; ‘bëtoel’

‘have breakfast’; ‘ontbijten’

‘slip’; ‘uitglijden’

‘?’; ‘mampëlam’

‘ko. eagle with white breast and white head’; ‘een soort kiekendief met witte borst en witten kop’

‘cloudy, cloudy sky’; ‘bewolkt, betrokken van de lucht’

‘enlighten’; ‘bijlichten’

‘malation bush’; ‘de malatiestruik’

‘tough, difficult to break’; ‘taai, moeilijk breekbaar’

‘struggle’; ‘worstelen’

‘eye disease in which the eyes water continuously’; ‘eene oogziekte, waarbij de tranen over de wangen loopen’

‘disease of the eyelids, so that they cannot be closed’; ‘ziekte der oogleden, zoodat deze niet kunnen gesloten worden’

‘white spot in the lens or in the eyeball’; ‘een witte plek in de lens of in den oogbol’

‘purgative for children’; ‘een purgeermiddel voor kinderen’

‘ant’; ‘mier’

‘ko. fish that is called tjakalang elsewhere’; ‘de visch, die elders tjakalang heet’

‘ko. fish that is called tjakalang elsewhere’; ‘de visch, die elders tjakalang heet’

‘mosquito’; ‘muskier’

‘dive into the water’; ‘in het water duiken’

‘twilight’; ‘avondschemering’

‘strain during defecation’; ‘persen bij ontlasting’

‘long worms which are found on the beach’; ‘lange wormen, die aan het strand voorkomen’

‘copper wire that connects the fishing line to the hook’; ‘het koperdraad, dat de vischlijn met den haak verbindt’

‘New Guinea Rosewood’; ‘lënggoea’; ‘Pterocarpus indicus’

‘registration or betrothal of fiancées’; ‘het aanteekenen of ondertrouwen van verloofden’

‘swear word against a woman, referring to the genitals.’; ‘een scheldwoord tegen eene vrouw, duidende op de genitaliën.’

1. ‘property’; ‘erf’

2. ‘fishing rod’; ‘een hengelstaak’

‘ferns’; ‘pakoe’; ‘varenplanten’

‘severe form of scabies which occurs on the legs’; ‘een hevige graad van schurft aan de onderste ledematen voorkomde’

‘branches of coconut and other palm trees’; ‘de takken van kalapa- en andere palmboomen’

‘hammer’; ‘hamer’

‘pen to write’; ‘pen om te schrijven’

‘bench of bamboo’; ‘rustbank van bamboes’

‘solidification of oil, in general thickening of liquid substances’; ‘stollen van olie, in het algemeen dik worden van vloeibare zelfstandigheden’

‘godfather’; ‘peet’

‘godfather’; ‘peet’

‘Sirikaya fruit, nangka wolanda, sweetsop, soursop’; ‘zoo heeten aldaar de Sirikajavrucht en de Nangka wolanda’

‘ko. plant, the leaves are eaten as a vegetable’; ‘Kleinhovia hospita’; ‘[plant], de bladen worden als groente gegeten’

‘spin a fishing line’; ‘het draaien van een vischlijn’

‘have’; ‘poenja’

‘ganemo’; ‘Gnemon gnetum’

‘ko. plant’; ‘Pisonia alba’

‘Tropical almond’; ‘Terminalia catappa’

‘eggplant, aubergine’; ‘terong’; ‘Solanum melongena’

‘vagina’; ‘het pudendum muliebre’

‘penis’; ‘het membrum virile’

‘k.o. chilli pepper’; ‘Capsicum pyramidale’

‘k.o. pepper’; ‘Piper nigrum’

‘inflammation, in general a disease in which stabbing pains occur’; ‘ontsteking, in het algemeen eene ziekte, waarbij stekende pijnen voorkomen’

‘ko. tree, the leaves of which are woven into martens, which are placed somewhere to protect them from being fooled when it rains’; ‘een boom, waarvan de bladeren tot marten gevlochten worden, die men ergens op legt om bij regen voor nar worden te behoeden’

‘ko. basket’; ‘een soort mand’

‘kite’; ‘vlieger’

‘ko. brush to clean sago molds’; ‘een soort kwast, om sagoevormen schoon te maken’

‘pocket in clothing’; ‘zak in kleedingstukken’

‘hiccup, belch’; ‘hik, oprisping’

‘white spots on the face or body’; ‘witte vlekken op het aangezicht of lichaam’

‘sing psalms’; ‘psalmzingen’

‘banyan tree’; ‘Urostigma sp.’; ‘de waringinboom’

‘picking fruit with a long and thin piece of bamboo’; ‘het afsteken van vruchten met een lange dunne bamboe’

‘long piece of bamboo used to stab something, e.g. fruits of a tree, stabbing itself’; ‘een lange bamboes om iets af te steken, b.v. vruchten van een boom, het steken zelf’

‘barb’; ‘wêerhaak’

‘mouth thrush’; ‘de spruw’

‘kind of basket in which food is stored while traveling’; ‘een soort mand, waarin op reis levensmiddelen bewaard worden’

‘tool for cutting copper wire and making it finer’; ‘een werkruig om koperdraad door te halen en fijner te maken’

‘neck muscle, sternocleidomastoideus’; ‘de halspier, m. sternocleido-mastoideus’

‘border, separation’; ‘grens, afscheiding’

‘flakes on the head’; ‘schilfers op het hoofd’

‘stick to something, sticky’; ‘ergens aan kleven, kleverig’

‘gum’; ‘gom’

‘gummy, sticky’; ‘gom, kleverig’

‘corners formed by the roof with the side walls of the house’; ‘de hoeken, die het dak met de zijwanden van het huis vormt’

‘basket made of sago leaves, which also serves as a measure for sago, more than 30 katis’; ‘korf van sagoe-bladeren vervaardigd, tevens als maat voor sagoe dienende, ruim 30 katies’

1. ‘basket made of sago leaves, which also serves as a measure for sago, more than 30 katis’; ‘korf van sagoe-bladeren vervaardigd, tevens als maat voor sagoe dienende, ruim 30 katies’

2. ‘bridgehead’; ‘bruggenhoofd’

‘corners formed by the roof with the side walls of the house’; ‘de hoeken, die het dak met de zijwanden van het huis vormt’

‘bridge head’; ‘bruggen-hoofd’

‘kind of drum, hanging in every village near the head's house, to call the residents together - also serves to accompany the gong and kolintang playing’; ‘een soort trom, in elke negorij bij de woning van het hoofd hangende, om de bewoners bijeen te roepen, - dient ook tot begeleiding van gong- en kolintangspel’

‘ko. rash in the spleen with fever’; ‘een soort uitslag in de miltstteek bij koorts’

‘watermelon’; ‘sëmangka’

‘cloth wrapped around the loins between the legs, money, pinang, tobacco, etc. are kept in a bag, attached to it from the front’; ‘een doek tusschen de beenen door om de lendenen geslagen, in een zakje, hieraan van voren vastgehecht, worden geld, pinang, tabak, enz. bewaard’

‘gecko’; ‘tjitjak’

‘shell’; ‘sipoet’; ‘schelp’

‘cut off branches from a tree, prune’; ‘takken van een boom afhakken, snoeien’

‘snare (of hunters)’; ‘strik van jagers’

‘bird whose chirp in the yard indicates that a woman is concealing a pregnancy’; ‘een vogel, die te kennen geeft, dat op het erf, waar hij zijn geluid doet hooren, zich eene vrouw bevindt, die hare zwangerschap verbergt’

‘tree that grows on the beach and whose pith resembles that of the elder tree, so that it is used for many purposes, including making buds for artificial flowers’; ‘een boom, die aan het strand groeit en waarvan het merg overeenkomt met dat van den vlierboom, zoodat het tot velerlei doeleinden gebruikt wordt, o.a. tot het maken van knoppen aan kunstbloemen’

‘walking stick’; ‘wandelstok’

‘ko. fig tree, when cuts are made in the trunk, the first oozing milky sap causes itching on the skin, water that flows out later is collected in bamboo sticks and drunk’; ‘Ficus septica’; ‘[plant], bij insnijdingen in den stam veroorzaakt het eerst uitvloeiende melksap jeukte op de huid, het later uitvloeiende water wordt in bamboezen opgevangen en gedronken’

‘forest, wood’; ‘bosch, woud’