OUTOFPAPUA database: Lexicons of the West Papuan language area

‘crack, break or split, of walls and the ground’; ‘breken, scheuren, splijten van den grond of muren’

‘custom, habit’; ‘gewoonte, gebruik’

‘appearance, outward shape’; ‘voorkomen, uiterlijke gedaante’

‘still, besides, moreover’; ‘nog, bovendien, daarenboven’

‘spleen’; ‘milt’

‘under, below’; ‘onder, beneden’

‘not (vetative)’; ‘niet (vetatief)’

‘tree, the bark is put in the bath water of newly born children’; ‘Hernandia sonora L.’; ‘een boom, de schors wordt in het waschwater van pasgeboren kinderen gedaan’

‘Sunday’; ‘zondag’

‘family, blood-relationship’; ‘familie, bloedverwantschap’

‘rind, shell, skin, cover’; ‘schil, schaal, huid, omhulsel’

‘wonderful’; ‘wonderbaarlijk’

‘ingenuity, cleverness’; ‘vernuft, schranderheid’

‘water, river’; ‘water, rivier’

‘small stream, sometimes a place name’

‘water-cask, water-jug, thick bamboo in which to store water’; ‘watervat of kan, ook dikke bamboe tot bewaring van water’

‘mouth of a river’; ‘de monding eener rivier’

‘warm water, which, however, also means tea’

‘spiritual’; ‘geestelijk’

‘decree of appointment’; ‘besluit van benoeming’

‘can, may’; ‘kunnen, mogen’

‘four soldiers with metal breast-plates and copper helmets, who march in front of the troops of the Sultan on formal occasions’; ‘vier soldaten met metalen borstschilden en koperen helmen, die bij groot ceremonieel vóór de Sultanstroepen loopen’

‘ensign’; ‘vaandrig’

‘first year of a year-cycle of the Mohammedan era’

‘shrub, people who suffer from smallpox are sprinkled with water in which the flowers have been soaked’; ‘Tabernaemontana coronaria R. Br’; ‘een heester, met water, waarin de bloemen geweekt zijn, worden lijders aan pokziekte besprenkeld’

‘God Almighty’; ‘de hoog verheven God’

‘tree, the fruit is eaten’; ‘Artocarpus integrifolia L’; ‘een boom, de vruchten worden gegeten’

‘one, first (used for people)’; ‘één, de eerste (van menschen)’

‘forgiveness, as in Malay this is the usual polite form to a superior when refusing a request’; ‘vergiffenis, evenals in het Maleisch is dit de gebruikelijke beleefdheidsvorm jegens een meerdere bij weigering van een verzoek’

‘pennant’; ‘wimpel’

‘they, them’; ‘zij, hen’

‘they (masculine and feminine plural)’; ‘zij (mann. en vr. meerv.)’

‘crevice, split’; ‘spleet, gespleten’

‘after a few days, with an interval of two nights’; ‘na verloop van eenige dagen, met een tusschentijd van twee nachten’

‘moon, month’; ‘maan, maand’

‘abbreviation of hari raja’

‘weep, cry’; ‘wenen, schreien’

‘potato’

‘origin, descent’; ‘herkomst, afkomst’

‘familiar tamarind’; ‘de bekende tamarinde’

‘palace’; ‘paleis’

‘except, other than’; ‘uitgezonderd, behalve’

‘in, in accordance’; ‘op, overeenkomstig’

‘or (in writings)’; ‘of (in geschriften)’

‘shrub’; ‘Anona squamosa L’; ‘een struik’

‘arrangement, order’; ‘regeling, orde’

‘blood’; ‘bloed’

‘sailor, oarsman’; ‘masanai, masnait’; ‘matroos, roeier’

‘mother’; ‘moeder’

‘verse from the Koran’; ‘vers van den Koran’

‘sixth year of a year-cycle’; ‘het zesde jaar van een tijdkring’

‘father’; ‘vader’

‘fall, overthrown’; ‘vallen, omverwerpen’

‘name of a sizable rock to the north of the island of Hiri, separated from it by a strait’; ‘naam van een begroeide rots benoorden het eiland Hiri en daarvan door een straat gescheiden’

‘read’; ‘lezen’

‘sultanate and island of that name’; ‘het sultanaat en eiland van dien naam’

‘body’; ‘lichaam’

‘stop, detain’; ‘aanhouden, tegenhouden’

‘show’; ‘toonen’

‘women from the kampong of Marsaole, who hold a high rank in the native society since in former days the highest positions were held by people from this kampong’; ‘vrouwen uit de kampong Marsaolé, die in de inlandsche maatschappij een eenigszins hoogeren rang innemen, omdat uit die kampong vroeger de voornaamste betrekkingen werden voorzien’

‘yelling noise of oarsmen or fighters, with which they express their joy and produce an artificial excitement’; ‘het gillend geluid van roeiers of vechtersbazen, waarmede zij hun vreugde te kennen geven en dat moet dienen om een kunstmatige opwinding teweeg te brengen’

‘baju’; ‘baadje’

‘salver, tray’; ‘presenteerblad’

‘people, as opposed to the headmen’; ‘het volk, in tegenstelling van de hoofden’

‘disaster, accident’; ‘onheil, ongeluk’

‘bush, an extract of the bark is used as a remedy against thrush’; ‘Jatropha curcas L’; ‘een struik, een aftreksel der schors dient als middel tegen spruw’

‘bush, the leaves are used against fits in small children’; ‘Ricinus communis L’; ‘een struik, de bladeren worden gebezigd tegen stuipen bij kleine kinderen’

‘reply’; ‘antwoorden’

‘tree, the fruits are eaten, and the leaves are spread on the mats on which people suffering from small-pox sleep’; ‘Averrhoa carambola L’; ‘een boom, de vruchten worden gegeten, de bladeren spreidt men uit op matten, waarop poklijders zich te slapen nederleggen’

‘name of an Alfuru kampong in the district Sawu on North Halmahera’; ‘neem eener Alfoersche kampong in het district Sawoe op Noord-Halmahera’

‘balcony of the palace’; ‘het voorstuk van het paleis’

1. ‘sing e.g. lego or other songs, tune to lull a child to sleep’; ‘zingen, b.v. légo of andere liederen, ook van een deuntje om kinderen in slaap te sussen’

2. ‘band, belt’; ‘band, sjerp’

‘flag’; ‘vlag’

‘forest, wood’; ‘bosch, woud’

‘islands situated between the Sula archipelago and the east coast of Celebes, ruled by a Raja who lives on the island of that name, and belongs to the Sultanate of Ternate’; ‘de eilanden, gelegen tusschen den Soela-archipel en de Oostkust van Celebes, staande onder een Radja, die op het gelijknamige eiland verblijf houdt, en behoorende tot het sultanaat Ternate’

‘bank’

‘someone of noble birth’; ‘iemand die van adel is’

‘descendant of a headman or someone with the rank of headman’; ‘afstammeling van een hoofd of die den rang van hoofd heeft’

‘help’; ‘bantu’

‘sorrowful, distressed’; ‘verdrietig, bedroefd’

‘constipation, obstruction’; ‘hardlijvigheid, verstopping’

‘perhaps’; ‘misschien’

‘idol’; ‘afgod’

‘have faith in, believing’; ‘vertrouwen stellen, geloovig zijn’

‘drill’; ‘exerceeren’

‘clean’; ‘bersih’

‘tree, an extract from the leaves is given to prevent diarrhea’; ‘Hibiscus tiliaceus L’; ‘een boom, de bladeren worden in aftreksel tegen diarrhee gegeven’

‘wooden box’; ‘houten kist’

‘soldiers of the Sultan, who form one company of more than one hundred men under ten or more officers’; ‘soldaten van den vorst, die één kompagnie vormen van ruim 100 man onder 10 of meer officieren’

‘same as sarta’

‘feel, perceive’; ‘voelen, gevoelen, ontwaren’

‘bring forth, give birth to’; ‘baren’

‘give birth to’; ‘baren’

‘tile, flagstone’; ‘tegel, vloersteen’

‘plant, the root is a medicine for small children’; ‘Kaempferia galanga L’; ‘een plant, de wortelstok is een geneesmiddel voor kleine kinderen’

‘tree-trunk, pole, piece of wood, therefore also boundary, since this is often indicated by a pole, and in the capital by a gun-carriage stuck in the ground’; ‘boomstam, paal, stuk hout, vandaar ook grens, omdat die dikwerf door een paal en op de hoofdplaats door een in de grond gestoken affuit wordt aangewezen’

‘also, only, likewise’; ‘ook, slechts, evenzoo’

‘plant’; ‘Euryeles amboinensis Herb’; ‘een plant’

‘plant, the roots are used as a rememdy against dizziness’; ‘Amarantus tristis L’; ‘een plant, de wortels dienen als middel bij duizeligheid’

‘difference, distinction’; ‘verschil, onderscheid’