OUTOFPAPUA database: Lexicons of the West Papuan language area

‘costum’; ‘gewoonte’

‘long heavy lance for stabbing turtles’; ‘lange zware lans om schildpadden te steken’

‘loose point, attached to the handle with a rope (of a smaller type of this lance for stabbing pigs)’; ‘de losse punt, met een touw aan den steel bevestigd van een kleinere soort van deze lans om varkens te steken’

‘shoot rope or something similar into rings’; ‘touw of iets dergelijks opschieten in ringen’

‘dull (of cooked food)’; ‘duf, van gekookte spijzen’

‘decoration consisting of small crescent moons (the moon in its smallest phase) attached to each other’; ‘versiering bestaande uit kleine aan elkaar gehechte maansikkeltjes (de maan in 't kleinste stadium)’

‘only rings made of palm hair, not of other material’; ‘alleen ringen van palmhaar, niet van ander materiaal’

‘spoon used to stir rice while cooking’; ‘lepel die men gebruikt om de rijst te roeren bij het koken’

‘handle of that spoon’; ‘het handvat van die lepel’

‘rice cooked in bamboo tubes’; ‘rijst in bamboekokers gekookt’

‘rest, surplus’; ‘de rest, het overschietende’

‘called one’; ‘geheeten’

‘square or square-hewn beam or post’; ‘een vierkant of vierkantig behakte balk of stijl’

‘kind of mixture of shrimps, fish intestines, etc.’; ‘bakàsang’; ‘een soort mengsel van garnalen, vischingewanden, enz.’

‘arrange or negotiate something for oneself or for a specific purpose’; ‘voor zich of met een bepaald doel iets behakken of bedisselen’

‘unbleached cotton’; ‘ongebleekt katoen’

‘stronghold’; ‘bolwerk’

‘have the power to bless, blessed’; ‘zegenmacht hebben, met zegen zijn’

‘spotted, dotted’; ‘gevlekt, gestippeld’

‘this is not only the giant shell, but all shell species that have a serrated edge are named this way’; ‘dit is niet alleen de reuzenschelp, maar men benoemt zoo alle schelpsoorten die een gekartelden rand hebben’

‘female of animals’; ‘wijfje van dieren’

‘jug with handle, mug’; ‘kannen met ooren, kroezen’

‘beautiful building or something else that is an ornament to the village’; ‘een mooi gebouw of ook iets anders dat tot een sieraad van het dorp is’

‘kind of climbing plant, with a red stem, and edible leaves’; ‘sajoer bajam meraja’; ‘een soort slingerplant, met rooden steel, en eetbare bladeren’

‘solid rock in the soil, not just stones, but specifically the solid soil in mountainous regions’; ‘het vaste gesteente in den bodem, niet enkele steenen, maar bepaaldelijk de vaste bodem in bergachtige streken’

‘lukewarm’; ‘lauw’

‘forehead’; ‘het voorhoofd’

‘that which one clamps with’; ‘datgene waarmede men klemt’

‘threaten someone with something to scare them’; ‘iemand met iets bedreigen om hem bang te maken’

‘unnecessary, not necessary’; ‘onnoodig, niet noodig’

‘task, part’; ‘taak, deel’

‘tease playfully (nudge someone at the table, pulling the cloth, etc. fairly innocent)’; ‘spelend plagen, iemand aan tafel aanstooten, aan het kleed trekken, e.d. tamelijk onschuldig’

1. ‘half spheres’; ‘halve bollen’

2. ‘cookies that have that shape’; ‘naam voor koekjes die dien vorm hebben’

‘fire fan’; ‘de vuuraanwaaier’

‘not only in the sense of smoke barrier, but also for other objects intended to place something on’; ‘niet alleen in de beteekenis van rookhekje, maar ook wel voor andere voorwerpen bestemd om iets op te leggen’

‘this piece of bamboo is only used when the hook is stuck, then a stone is attached to it and let it slide down the rope to knock the hook loose’; ‘dit stukje bamboe wordt alleen gebruikt als de haak vastzit, men doet er dan een steen aan en laat het langs het touw naar beneden glijden om den haak los te bonzen’

‘knot in a rope’; ‘knoop in een touw’

‘such a knot in a rope’; ‘dusdanige knoop in een touw’

‘row a certain canoe’; ‘een bepaalde prauw voortroeien’

‘adjust’; ‘verstellen’

‘ship (?)’; ‘verzenen’

‘climb up against it’; ‘er tegen op klimmen’

‘refill’; ‘de bijvulling’

‘misused language, incorrect speaking’; ‘verkeerd gebruikte taal, foutief spreken’

1. ‘stubble’; ‘stoppel’

2. ‘land that is sown for the second time’; ‘land dat voor de tweede maal bezaaid wordt’

‘put a pot on the fire (on the stones)’; ‘een pot te vuur, op de steenen, zetten’

‘the truth in some matter’; ‘de waarheid in een of andere zaak’

‘placenta’; ‘placenta’

‘feel pain, in labor pains’; ‘pijn gevoelen, in barensnood zijn’

‘tease someone seriously, cause someone grief’; ‘iemand ernstig plagen, verdriet aandoen’

‘contemplation, meditation singing’; ‘timbang’; ‘overdenking, overpein zing’

‘do this for oneself or about a particular matter’; ‘dit voor zichzelf, of over een bepaalde zaak doen’

‘ponder, contemplate’; ‘overdenken, overpeinzen’

‘cheer up, lift up, to raise, swing’; ‘opbeuren, optillen, in de hoogte brengen, de schommel’

‘spread’; ‘smeersel’

‘throw off for someone’; ‘voor iemand afgooien’

‘throw, sprinkle’; ‘begooien, bestrooien’

‘type of wood (very bad)’; ‘een houtsoort, zeer slecht’

‘also said when river water violently pushes the sand aside and breaks through to the sea’; ‘ook gezegd wanneer rivierwater met geweld het zand op zij werkt, en doorbreekt naar zee’

‘shed blood’; ‘bloedstorten’

‘shipment, letter’; ‘zending, brief’

1. ‘assist someone in something, perform work together with someone’; ‘iemand in iets bij staan, met iemand tezamen een werk verrichten’

2. ‘having a meal with someone in their home’; ‘met iemand in diens huis maaltijden’

‘use someone's tools or something else, without taking it or appropriating it’; ‘iemands gereedschap of iets anders gebruiken, zonder het echter mee te nemen of zich toe te eigenen’

‘meshes of a casting net’; ‘de mazen van het werpnet’

‘not the bamboo, but the rice that is cooked in it’; ‘niet de bamboe, maar de rijst die er in gekookt wordt’

‘shed light on something that one is looking for on the ground, for example’; ‘bijlichten bij 't een of ander dat men b.v. op den grond zoekt’

‘spray something, spray with something’; ‘iets bespuiten, met iets spuiten’

‘flat plate’; ‘plat bord’

‘deep plate’; ‘diep bord’

‘dowry’; ‘bruidschat’

‘sago flour baked in dry bamboo’; ‘sagomeel in droge bamboe gebakken’

‘tool for raising something up’; ‘het werktuig om iets omhoog te steken’

‘use gossip to cause something (e.g. courtship) to fail’; ‘achterklap gebruiken, waardoor het een of ander, b.v. een vrijerij, mislukt’

‘clouds rising above the land or mountains, appearing as rising vapour’; ‘wolken die boven het land of boven de bergen opstijgende, zich als opkomende damp voordoen’

‘complete one, full number’; ‘het voltallige, het volle getal’

‘throw something at something or against something’; ‘met iets op iets of tegen iets werpen’

‘stick or thing one picks with’; ‘het stokje of hetgeen waar men mede peutert’

‘amount by which one redeems something, payment one must make for it’; ‘de som waarmede men iets inlost, de betaling die men hiervoor doen moet’

‘teeth, prongs, frame by which something is held (e.g. a stone in a ring)’; ‘de tanden of tandjes of lijst waarmede iets vastgehouden wordt, b v.: een steen in een ring’

‘index finger’; ‘wijsvinger’

‘thigh bone’; ‘het dijbeen’

‘pull the skin or covering off something in strips, as one does with thin bamboo for binding, especially when laying on roofing material’; ‘de huid of het bekleedsel in reepen van iets aftrekken, zooals men dat doet met de dunne bamboe om te binden, vooral bij het opleggen van dakbedekking’

‘chewed betel nut’; ‘een gekauwde sirih-pruim’

‘grandfather, old man, old father, old mother’; ‘grootvader, oudje, oud vadertje, oud moedertje’

‘disgusted by something, abhorred by something’; ‘van iets een walg, afgrijzen hebben, van iets vies zijn’

‘such bamboo’; ‘dergelijke bamboe’

‘always carry with you, always use’; ‘altijd met zich medenemen, steeds gebruiken’

‘something that one always takes with one or has with one (tools, weapons, etc.)’; ‘iets dat men altijd meeneemt of bij zich heeft, gereedschap, wapens, e.d.’

‘it is salty’; ‘het is zout’

‘it is salted’; ‘het is gezouten’

‘type of beetle that gnaws through the young leaves and branches of the mango tree’; ‘een soort kever die de jonge bladeren en takken van den mangaboom doorknaagt’

‘illuminate the road by holding a light up’; ‘bijlichten op den weg door het omhoog gehouden licht’

‘piece of rattan or iron wire put together as a ring’; ‘een als ring in elkaar gestoken stuk rottan of ijzerdraad’

‘rattan grown or intertwined in a ring shape’; ‘een in ringvorm gegroeide of in elkaar gestoken rottan’

‘not do anymore’; ‘het niet meer doen’

‘said of shade grown bamboo which is not sustainable to use’; ‘gezegd van in de schaduw gegroeide bamboe die niet duurzaam is om te gebruiken’

‘type of wood whose wood, as far as the brown core is concerned, is very useful’; ‘een houtsoort welks hout, voor zoover het de bruine pit betreft, heel bruikbaar is’

‘in addition to the buttocks, this also includes the hip and the hip bone’; ‘nevens de billen bedoelt men hier ook wel de heup en het heupbeen mede’

‘hip joint’; ‘het heupgewricht’

‘slander, discuss’; ‘belasteren, bepraten’